Publikacja uchwały Sejmu - Regulamin Sejmu.

MarszalekSejmu · Gabinet Marszałka Sejmu

REGULAMIN SEJMU
Dział I
PRZEPISY OGÓLNE
Rozdział 2
POSŁOWIE
Art. 7
1. Posła obowiązuje obecność i czynny udział w posiedzeniach Sejmu oraz organów Sejmu, do których został wybrany. Na posiedzeniach Sejmu posłowie zajmują stałe, wyznaczone miejsca na sali posiedzeń.
2. Poseł może być członkiem nie więcej niż dwóch komisji stałych.
3. Do podstawowych obowiązków posła należy w szczególności:
1. udział w głosowaniach podczas posiedzeń Sejmu i w komisjach sejmowych,
2. stosowanie się do wynikających z Regulaminu Sejmu poleceń Marszałka Sejmu.
4. Obecność posła na posiedzeniu Sejmu potwierdzana jest na liście obecności wykładanej każdego dnia posiedzenia przez dwie godziny od rozpoczęcia obrad oraz poprzez potwierdzony wydrukami udział w głosowaniach. Lista obecności, po upływie czasu, na jaki została wyłożona, deponowana jest każdorazowo u Marszałka Sejmu.
5. Poseł potwierdza swoją obecność na posiedzeniu komisji lub podkomisji podpisem na liście obecności.
Art. 8
1. Posłowie mogą tworzyć w Sejmie kluby poselskie lub koła poselskie oparte na zasadzie politycznej.
2. Klub tworzy co najmniej 15 posłów.
3. Koło tworzy co najmniej 3 posłów.
4. Poseł może należeć tylko do jednego klubu poselskiego lub koła poselskiego.
5. Kluby poselskie lub koła poselskie mogą na zasadzie wzajemnych porozumień ustanawiać wspólną reprezentację w Konwencie Seniorów.
6. Posłowie mogą tworzyć w Sejmie zespoły zorganizowane na innych zasadach niż określone w ust. 1.
7. Władze klubów poselskich, kół poselskich, zespołów oraz porozumień podają do wiadomości Marszałka Sejmu ich składy osobowe.

Rozdział 3
ORGANY SEJMU
Art. 9

Organami Sejmu są:
1. Marszałek Sejmu,
2. Prezydium Sejmu,
3. Konwent Seniorów,
4. komisje sejmowe.
Art. 10
1. Marszałek Sejmu:
1. stoi na straży praw i godności Sejmu,
2. reprezentuje Sejm,
3. zwołuje posiedzenia Sejmu,
4. przewodniczy obradom Sejmu,
5. czuwa nad tokiem i terminowością prac Sejmu i jego organów,
6. kieruje pracami Prezydium Sejmu i przewodniczy jego obradom,
7. zwołuje Konwent Seniorów i przewodniczy jego obradom,
8. nadaje bieg inicjatywom ustawodawczym i uchwałodawczym oraz wnioskom organów państwa skierowanym do Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu,
11. udziela posłom niezbędnej pomocy w ich pracy,
12. powołuje i odwołuje Szefa Kancelarii Sejmu,
13. powołuje i odwołuje zastępców Szefa Kancelarii Sejmu, po zasięgnięciu opinii Szefa Kancelarii Sejmu,
14. podejmuje inne czynności wynikające z Regulaminu Sejmu.
2. Marszałek Sejmu wykonuje także inne zadania przewidziane w Konstytucji i w ustawach.
3. Marszałka Sejmu w zakresie przez niego określonym zastępują wicemarszałkowie Sejmu.
Art. 11
Prezydium Sejmu tworzą Marszałek i wicemarszałkowie.
Art. 12
Prezydium Sejmu:
1. opiniuje sprawy wniesione przez Marszałka Sejmu,
2. organizuje współpracę między komisjami sejmowymi i koordynuje ich działania,
3. podejmuje inne czynności wynikające z Regulaminu Sejmu.

Art. 13
1. Porządek dzienny i termin posiedzenia Prezydium Sejmu ustala Marszałek Sejmu.
2. W posiedzeniach Prezydium Sejmu bierze udział z głosem doradczym Szef Kancelarii Sejmu. Marszałek Sejmu może zaprosić na posiedzenie Prezydium Sejmu również inne osoby.
3. Prezydium Sejmu podejmuje uchwały większością głosów. W wypadku równej liczby głosów decyduje głos Marszałka Sejmu.
Art. 14
Konwent Seniorów jest organem zapewniającym współdziałanie klubów w sprawach związanych z działalnością i tokiem prac Sejmu.
Art. 15
1. W skład Konwentu Seniorów wchodzą: Marszałek, wicemarszałkowie, przewodniczący klubów parlamentarnych. W posiedzeniach Konwentu Seniorów bierze udział z głosem doradczym Szef Kancelarii Sejmu.
2. Marszałek Sejmu z własnej inicjatywy bądź na wniosek członków Konwentu Seniorów może zaprosić na posiedzenie Konwentu inne osoby.
Art. 16
1. Konwent Seniorów opiniuje w szczególności:
1. projekty planów prac Sejmu,
2. wnioski co do trybu dyskusji nad poszczególnymi punktami porządku dziennego posiedzenia Sejmu,
3. wnioski co do wyboru przez Sejm jego organów,
4. zadania i przebieg pracy Kancelarii Sejmu,
5. inne sprawy przekazane przez Marszałka lub Prezydium Sejmu.
2. Konwent Seniorów zwołuje Marszałek Sejmu z własnej inicjatywy, z inicjatywy Prezydium Sejmu, na wniosek klubu reprezentowanego w Konwencie Seniorów lub grupy co najmniej 15 posłów.
3. Z posiedzeń Konwentu Seniorów sporządza się zapis ustaleń.
Art. 17
1. Komisje sejmowe są organami powołanymi do:
1. rozpatrywania i przygotowywania spraw stanowiących przedmiot prac Sejmu,
2. wyrażania opinii w sprawach przekazanych pod ich obrady przez Sejm, Marszałka Sejmu lub Prezydium Sejmu.

Art. 20
1. Marszałek Sejmu, na wniosek przewodniczących klubów parlamentarnych po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, w drodze zarządzenia, wybiera skład osobowy poszczególnych komisji.
2. Przewodniczącego komisji powołuje Marszałek Sejmu w drodze zarządzenia.
Dział II
POSTĘPOWANIE W SEJMIE
Rozdział 1
POSTĘPOWANIE Z PROJEKTAMI USTAW I UCHWAŁ
Art. 32
1. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje grupie piętnastu posłów i komisji sejmowej.
Art. 34
1. Projekty ustaw składa się w formie pisemnej na ręce Marszałka Sejmu; wnosząc projekt wnioskodawca wskazuje swego przedstawiciela upoważnionego do reprezentowania go w pracach nad tym projektem.
2. Do projektu ustawy dołącza się uzasadnienie, które powinno:
1. wyjaśniać potrzebę i cel wydania ustawy,
2. przedstawiać rzeczywisty stan w dziedzinie, która ma być unormowana,
3. wykazywać różnicę pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym,
4. przedstawiać przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne,
5. przedstawiać założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych,
5. Marszałek Sejmu może zwrócić wnioskodawcy projekt ustawy lub uchwały, jeżeli uzasadnienie dołączone do projektu nie odpowiada wymogom określonym w ust. 2.
Art. 36
1. Rozpatrywanie projektów ustaw odbywa się w trzech czytaniach
2. Wnioskodawca do czasu zakończenia drugiego czytania może wycofać wniesiony przez siebie projekt.
3. Projekt poselski uważa się również za wycofany, jeżeli do czasu zakończenia drugiego czytania, na skutek cofnięcia poparcia, projekt popiera mniej niż 15 posłów spośród tych, którzy podpisali projekt przed jego wniesieniem.
4. Do czasu zakończenia drugiego czytania wnioskodawca może wnosić poprawki do zgłoszonego przez siebie projektu.
5. Do poprawek wnoszonych przez wnioskodawcę projektu stosuje się odpowiednio przepisy art. 34 ust. 2.

Art. 37
1. Pierwsze czytanie przeprowadza się na posiedzeniu Sejmu lub komisji.
2. Marszałek Sejmu może skierować do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu również inne projekty ustaw jeżeli przemawiają za tym ważne względy.
3. Pierwsze czytanie może się odbyć nie wcześniej niż siódmego dnia od doręczenia posłom druku projektu, chyba że Sejm lub komisja postanowią inaczej.
Art. 38
O posiedzeniu komisji, na którym odbywać się ma pierwsze czytanie, zawiadamia się wszystkich posłów; każdy poseł może wziąć udział w tym posiedzeniu albo pisemnie zgłosić uwagi lub propozycje poprawek.
Art. 39
1. Pierwsze czytanie projektu ustawy (uchwały) obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawie ogólnych zasad projektu oraz pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy.
2. Pierwsze czytanie na posiedzeniu Sejmu kończy się skierowaniem projektu do komisji, chyba że Sejm w związku ze zgłoszonym wnioskiem odrzuci projekt w całości.
3. Sejm, kierując projekt do komisji, może wyznaczyć im również termin przedstawienia sprawozdania.
Art. 40
1. Projekty ustaw (uchwał) kieruje się do właściwych komisji.
2. Komisje, do których skierowany został do rozpatrzenia projekt, obradują nad nim wspólnie; komisje te mogą zwrócić się do innych komisji sejmowych o wyrażenie opinii o projekcie lub jego części.
3. Komisje, na wniosek prezydiów, ustalają tok prac nad projektem.
Art. 42
1. Przy rozpatrywaniu projektów ustaw komisje biorą pod uwagę opinie przedstawione przez inne komisje sejmowe i posłów; komisje mogą wysłuchiwać także opinii zaproszonych ekspertów.
2. W posiedzeniach komisji jest obowiązany uczestniczyć upoważniony przedstawiciel wnioskodawcy.
Art. 43
1. Komisje, do których skierowany został projekt ustawy (uchwały), przedstawiają Sejmowi wspólne sprawozdanie o tym projekcie; sprawozdanie określa stanowisko komisji w odniesieniu do projektu. Do sprawozdania dołącza się opinię, o której mowa w art. 42 ust. 4.
2. W sprawozdaniu komisje przedstawiają wniosek o:
1. przyjęcie projektu bez poprawek,
2. przyjęcie projektu z określonymi poprawkami w formie tekstu jednolitego projektu,
3. odrzucenie projektu.
3. Na posiedzeniu Sejmu sprawozdanie komisji przedstawia wybrany z ich składu poseł sprawozdawca.
Art. 44
1. Drugie czytanie obejmuje:
1. przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy,
2. przeprowadzenie debaty oraz zgłaszanie poprawek i wniosków.
1. Drugie czytanie obejmuje:
1. przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy
2. przeprowadzenie debaty oraz zgłaszanie poprawek i wniosków,
2. Poprawki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, po ustnym zgłoszeniu przedstawia się Marszałkowi Sejmu na piśmie w odpowiedniej formie.
2. Poprawki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, po ustnym zgłoszeniu przedstawia się na piśmie Marszałkowi Sejmu. Poprawki powinny zawierać wynikające z nich konsekwencje dla tekstu projektu ustawy.
Art. 45
1. Prawo wnoszenia poprawek do projektów ustaw w czasie drugiego czytania przysługuje wnioskodawcy, grupie co najmniej 15 posłów, przewodniczącemu klubu lub upoważnionemu przez niego wiceprzewodniczącemu - w imieniu klubu,
2. Do zgłoszenia w czasie drugiego czytania wniosku o odrzucenie projektu ustawy stosuje się odpowiednio ust. 1.
Art. 47
1. W razie zgłoszenia w drugim czytaniu nowych poprawek i wniosków projekt kieruje się ponownie do komisji, które go rozpatrywały, chyba że Sejm postanowi inaczej.
1. Projekt kieruje się ponownie do komisji, które go rozpatrywały, w razie zgłoszenia w drugim czytaniu nowych poprawek i wniosków, o ile Sejm nie postanowi inaczej, lub w celu sporządzenia poprawionego sprawozdania, o którym mowa w ust. 2 pkt 2.
2. Komisje:
1) po rozpatrzeniu z udziałem wnioskodawców zgłoszonych poprawek i wniosków, przedkładają Sejmowi dodatkowe sprawozdanie, w którym przedstawiają wniosek o ich przyjęcie lub odrzucenie;
2) kierując się przeprowadzoną dotychczas debatą, zgłoszonymi poprawkami i wnioskami przedkładają Sejmowi poprawione sprawozdanie w formie tekstu jednolitego projektu.
3. 1) Poprawione sprawozdanie sporządza się w wyniku ponownego skierowania sprawozdania, o którym mowa w art. 43 ust. 1, przez Prezydium Sejmu do komisji, które rozpatrywały projekt. Poprawione sprawozdanie może być również sporządzone na zaakceptowany przez Prezydium Sejmu wniosek komisji, do których projekt został skierowany w trybie ust. 1.
4. W razie nieobecności wnioskodawcy komisja może nie rozpatrywać zgłoszonej przez niego poprawki.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, komisja może nie rozpatrywać poprawki zgłoszonej przez wnioskodawcę w razie nieobecności wnioskodawcy lub jeżeli poprawka nie spełnia wymagań, o których mowa w art. 44 ust. 2.
Art. 48
Trzecie czytanie może się odbyć niezwłocznie, jeżeli w drugim czytaniu projekt nie został skierowany ponownie do komisji.
Art. 49
Trzecie czytanie projektu obejmuje:
1. przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji lub - jeżeli projekt nie został ponownie skierowany do komisji - przedstawienie przez posła sprawozdawcę poprawek i wniosków zgłoszonych podczas drugiego czytania,
2. głosowanie.
Art. 50
1. Porządek głosowania jest następujący:
1. głosowanie wniosku o odrzucenie projektu w całości, jeżeli wniosek taki został postawiony,
2. głosowanie poprawek do poszczególnych artykułów, przy czym w pierwszej kolejności głosuje się poprawki, których przyjęcie lub odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach,
3. głosowanie projektu w całości w brzmieniu zaproponowanym przez komisje, ze zmianami wynikającymi z przegłosowanych poprawek.
2. Marszałek Sejmu ustala porządek głosowania projektów uchwał i poprawek do nich.
3. Marszałek Sejmu może z własnej inicjatywy odmówić poddania pod głosowanie poprawki, która uprzednio nie była przedłożona komisji w formie pisemnej.
4. Marszałek Sejmu może odroczyć głosowanie nad całością projektu ustawy na czas potrzebny do stwierdzenia, czy wskutek przyjętych poprawek nie zachodzą sprzeczności pomiędzy poszczególnymi przepisami.
5. Sejm może postanowić poddanie projektu ustawy pod głosowanie w całości, łącznie z poprawkami, jeżeli nie zgłoszono w tym zakresie sprzeciwu.
Art. 51
1. Sejm w szczególnie uzasadnionych wypadkach może skrócić postępowanie z projektami ustaw oraz uchwał przez:
1. przystąpienie do pierwszego czytania niezwłocznie po otrzymaniu przez posłów projektu,
2. przystąpienie do drugiego czytania niezwłocznie po zakończeniu pierwszego bez odsyłania projektu do komisji,
3. przystąpienie do drugiego czytania niezwłocznie po otrzymaniu przez posłów druku sprawozdania komisji.
Art. 68
Sejm podejmuje uchwałę o przeprowadzeniu referendum bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Rozdział 12
KOMISJA DO SPRAW SŁUŻB SPECJALNYCH I POSTĘPOWANIE W KOMISJI
Art. 137
1. W skład Komisji do Spraw Służb Specjalnych wchodzi nie więcej niż 9 posłów.
2. Marszałek Sejmu, na wniosek Prezydium Sejmu, w drodze uchwały, ustala liczbę członków Komisji do Spraw Służb Specjalnych.
3. Zgłoszenia kandydatów na członków Komisji dokonują przewodniczący klubów poselskich lub grupy co najmniej 35 posłów. Zgłoszenie składa się Marszałkowi Sejmu.
4. Marszałek Sejmu, na wniosek Prezydium Sejmu zgłoszony po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, wybiera skład osobowy Komisji w głosowaniu łącznym.
Art. 138
1. Marszałek Sejmu wybiera przewodniczącego komisji do Spraw Służb Specjalnych.
2. Uchwały Komisji zapadają bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby członków Komisji.
3. Komisja ustala szczegółowo tryb swojej pracy i podejmowania rozstrzygnięć.
4. Dostęp członków Komisji do wiadomości stanowiących tajemnicę państwową o szczególnie ważnym znaczeniu dla obronności Państwa, Sił Zbrojnych i bezpieczeństwa Państwa określają przepisy o tajemnicy państwowej i służbowej; o upoważnienie członków Komisji do dostępu do tych wiadomości występuje Marszałek Sejmu do Ministra Obrony Narodowej lub Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Art. 139
1. Posiedzenia Komisji do Spraw Służb Specjalnych są zamknięte.
2. Posiedzenia wspólne odbywane z innymi komisjami mogą być jawne.
3. Przewodniczący Komisji zaprasza osoby inne niż określone w art. 153 ust. 1 do wzięcia udziału w pracach Komisji za pośrednictwem lub po powiadomieniu Marszałka Sejmu oraz Ministra Obrony Narodowej lub Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji 4). Osoby zaproszone składają przewodniczącemu Komisji pisemne zobowiązanie zachowania tajemnicy w zakresie udostępnionych im wiadomości stanowiących tajemnicę państwową i służbową.
Art. 141
1. Protokół z posiedzenia Komisji do Spraw Służb Specjalnych oraz sprawozdania, o których mowa w art. 164 ust. 1 i art. 168 ust. 1, stanowią tajemnicę państwową, z wyjątkiem protokołów oraz sprawozdań z jawnych posiedzeń wspólnych odbywanych z innymi komisjami. Komisja przedkłada protokoły oraz sprawozdania Marszałkowi Sejmu.
2. Z przebiegu posiedzenia Komisji do Spraw Służb Specjalnych nie sporządza się biuletynu, jednakże z jawnych posiedzeń wspólnych odbywanych z udziałem Komisji do Spraw Służb Specjalnych sporządza się biuletyn, o którym mowa w art. 166 ust. 1 i 3.
Art. 142
Z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów niniejszego rozdziału, do Komisji do Spraw Służb Specjalnych i posłów wybranych do tej Komisji stosuje się odpowiednio przepisy Regulaminu Sejmu. Służbami specjalnymi w rozumieniu niniejszego regulaminu są: ABW, AW, CBA oraz SKW i SWW.
Rozdział 14
POSIEDZENIA KOMISJI SEJMOWYCH
Art. 149
Komisje sejmowe obradują na posiedzeniach.
Art. 150
1. Prezydium komisji kolegialnie kieruje pracami komisji, a w szczególności:
1. opracowuje projekty planów pracy komisji,
2. ustala terminy i porządek dzienny posiedzeń,
3. czuwa nad przygotowaniem posiedzeń,
4. zapewnia członkom komisji otrzymywanie w odpowiednim czasie należycie przygotowanych materiałów,
5. wyznacza sprawozdawców (referentów) na posiedzenia komisji.
2. Prezydium komisji, opracowując projekty planów pracy komisji oraz ustalając porządek dzienny posiedzenia, bierze pod uwagę wnioski klubów i kół poselskich oraz poszczególnych posłów.
3. Prezydium komisji informuje Prezydium Sejmu o przebiegu prac komisji.
4. Prezydium komisji może zwrócić się do właściwych organów, instytucji i organizacji o przedstawienie stanowiska w sprawie wniosku lub uwagi wypowiedzianej przez posła w toku posiedzenia komisji.
5. Prezydium komisji podejmuje uchwały większością głosów. W wypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego komisji.
Art. 151
1. Komisje sejmowe na swych posiedzeniach w szczególności:
1. rozpatrują projekty ustaw i uchwał,
2. rozpatrują przekazane im uchwały Senatu o wniesieniu poprawek do tekstu ustawy uchwalonej przez Sejm lub jej odrzuceniu oraz wnioski Prezydenta o ponowne rozpatrzenie ustawy przez Sejm,
3. rozpatrują i opiniują założenia projektów ustaw i uchwał,
4. rozpatrują sprawozdania i informacje ministrów oraz kierowników naczelnych organów administracji państwowej, a także kierowników innych urzędów i instytucji państwowych,
5. analizują działalność poszczególnych działów administracji i gospodarki państwowej,
6. rozpatrują sprawy związane z wprowadzeniem w życie i wykonywaniem ustaw i uchwał Sejmu, a także z realizacją uchwalonych przez siebie dezyderatów,
2. Do porządku głosowania projektów ustaw i uchwał na posiedzeniu komisji stosuje się odpowiednio art. 50.
3. Obradami komisji kieruje przewodniczący; w razie nieobecności przewodniczącego obradami komisji kieruje jeden z jego zastępców.
Art. 152
1. Posiedzenia komisji odbywają się w terminach określonych przez samą komisję, jej prezydium lub przewodniczącego.
2. Na pisemny wniosek co najmniej jednej czwartej ogólnej liczby członków komisji przewodniczący komisji obowiązany jest zwołać posiedzenie komisji w celu rozpatrzenia określonej sprawy.
3. Prezydium Sejmu może zwołać posiedzenie komisji w celu rozpatrzenia określonej sprawy, wyznaczając jego termin. Posiedzeniu zwołanemu w tym trybie może przewodniczyć Marszałek Sejmu.
4. O terminie i porządku dziennym posiedzenia komisji przewodniczący komisji zawiadamia Marszałka Sejmu, który może nie wyrazić zgody na odbycie posiedzenia komisji.
5. O terminie i porządku dziennym posiedzenia komisji zawiadamia się członków komisji, Prezydium Sejmu, Najwyższą Izbę Kontroli, Komitet Integracji Europejskiej oraz zainteresowane organy państwowe. Zawiadomienie członków komisji powinno nastąpić co najmniej na 3 dni przed posiedzeniem komisji, na zasadach i w trybie określonych przez Prezydium Sejmu, chyba że posiedzenie zwołane zostało w wyniku decyzji podjętych na posiedzeniu Sejmu.
Art. 154
1. W posiedzeniach komisji, w tym również zamkniętych, mogą uczestniczyć posłowie niebędący jej członkami. Mogą oni zabierać głos w dyskusji i składać wnioski bez prawa udziału w głosowaniu.
3. W posiedzeniu komisji, na zaproszenie prezydium komisji lub jej przewodniczącego, mogą uczestniczyć eksperci komisji.

Art. 155
1. Przewodniczący komisji może zwrócić uwagę posłowi, który w wystąpieniu swoim odbiega od przedmiotu obrad komisji, przywołaniem posła "do rzeczy". Po dwukrotnym przywołaniu posła "do rzeczy" przewodniczący komisji może odebrać głos posłowi.
2. Przewodniczący komisji po uprzednim zwróceniu uwagi ma prawo przywołać posła "do porządku", jeżeli uniemożliwia on prowadzenie obrad.
3. W przypadku niezastosowania się przez posła do polecenia przewodniczącego komisji, o którym mowa w ust. 2, przewodniczący komisji ma prawo ponownie przywołać posła "do porządku", stwierdzając, że uniemożliwia on prowadzenie obrad.
4. Przewodniczący komisji ma prawo podjąć decyzję o wykluczeniu posła z posiedzenia komisji, jeżeli poseł nadal uniemożliwia prowadzenie obrad i na tym samym posiedzeniu został już upomniany w trybie ust. 3; poseł wykluczony z posiedzenia komisji jest obowiązany natychmiast opuścić salę, w której odbywa się posiedzenie komisji. Jeżeli poseł nie opuści sali, w której odbywa się posiedzenie komisji, przewodniczący komisji zarządza przerwę w obradach.
5. Od decyzji przewodniczącego komisji poseł może odwołać się do prezydium komisji, które niezwłocznie rozstrzyga sprawę. Do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy poseł nie bierze udziału w posiedzeniu.
6. O sposobie załatwienia odwołania prezydium komisji niezwłocznie zawiadamia komisję, jednak nie później niż na następnym posiedzeniu. Decyzja prezydium komisji jest ostateczna.
Art. 156
Komisja może postanowić odbycie posiedzenia zamkniętego, określając osoby, których udział w posiedzeniu jest niezbędny. Ta część posiedzenia, podczas której zapada postanowienie, jest zamknięta.
Art. 157
Na wypowiedziane przez posłów w toku posiedzenia komisji wnioski i uwagi uczestniczący w posiedzeniu przedstawiciele organów państwowych, instytucji i organizacji udzielają odpowiedzi na tym samym lub najbliższym posiedzeniu komisji; w uzasadnionych wypadkach odpowiedź ta może być udzielona w formie pisemnej; o treści nadesłanych odpowiedzi przewodniczący komisji informuje komisję na najbliższym posiedzeniu.
Art. 163
1. Komisje mogą odbywać posiedzenia wspólne, którym przewodniczy jeden z przewodniczących komisji.
2. Komisje obradujące wspólnie przyjmują uchwały większością głosów w obecności co najmniej 1/3 liczby członków każdej z uczestniczących w posiedzeniu komisji.
3. W przypadku gdy w poddanej pod głosowanie na posiedzeniu komisji (komisji obradujących wspólnie) sprawie proceduralnej uzyskano równą liczbę głosów, o przyjęciu lub nieprzyjęciu uchwały w tej sprawie rozstrzyga głos przewodniczącego komisji (przewodniczącego posiedzenia wspólnego), jeżeli nie wstrzymał się on od głosowania.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do zastępcy przewodniczącego komisji, jeżeli kieruje on obradami komisji w razie nieobecności przewodniczącego.
Art. 164
1. W sprawach przekazanych komisji do rozpatrzenia przez Sejm, Marszałka Sejmu lub Prezydium Sejmu komisja przedstawia sprawozdanie.
2. Komisje wybierają ze swojego składu sprawozdawcę na posiedzenie Sejmu, który przedstawia w sposób obiektywny wnioski zawarte w sprawozdaniu komisji.

Dział III
POSIEDZENIA SEJMU
Rozdział 1
PRZEPISY OGÓLNE
Art. 169
1. Sejm obraduje na posiedzeniach.
2. Przedmiotem obrad na posiedzeniach Sejmu są w szczególności: projekty ustaw Sejmu,
Art. 170
1. Prawo wstępu na salę posiedzeń Sejmu mają również osoby i delegacje zaproszone przez Marszałka Sejmu oraz upoważnieni przez niego pracownicy Kancelarii Sejmu.
Art. 172
1. Posiedzenia Sejmu są jawne. Jawność posiedzeń Sejmu zapewnia się w szczególności poprzez:
1. wcześniejsze informowanie opinii publicznej o posiedzeniach Sejmu,
2. umożliwienie prasie, radiu i telewizji sporządzania sprawozdań z posiedzeń Sejmu,
3. umożliwienie publiczności obserwowania obrad Sejmu z galerii w sali posiedzeń Sejmu, na zasadach określonych przez Marszałka Sejmu w przepisach porządkowych.
Art. 173
1. Porządek dzienny posiedzenia Sejmu ustala Marszałek Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów.
2. Wnioski o uzupełnienie porządku dziennego mogą zgłaszać kluby, koła oraz grupy co najmniej 15 posłów, przedstawiając je Marszałkowi Sejmu w formie pisemnej.

Art. 175
1. Marszałek Sejmu czuwa nad przestrzeganiem w toku obrad Regulaminu Sejmu oraz powagi i porządku na sali posiedzeń.
2. Marszałek Sejmu może zwrócić uwagę posłowi, który w wystąpieniu swoim odbiega od przedmiotu obrad określonego w porządku dziennym, przywołaniem posła "do rzeczy". Po dwukrotnym przywołaniu posła "do rzeczy" Marszałek może odebrać przemawiającemu głos.
3. Marszałek Sejmu po uprzednim zwróceniu uwagi ma prawo przywołać posła "do porządku", jeżeli uniemożliwia on prowadzenie obrad.
4. W przypadku niezastosowania się przez posła do polecenia Marszałka Sejmu, o którym mowa w ust. 3, Marszałek Sejmu ma prawo ponownie przywołać posła "do porządku", stwierdzając, że uniemożliwia on prowadzenie obrad.
5. Marszałek ma prawo podjąć decyzję o wykluczeniu posła z posiedzenia Sejmu, jeżeli poseł nadal uniemożliwia prowadzenie obrad i na tym samym posiedzeniu został już upomniany w trybie ust. 4; poseł wykluczony z posiedzenia Sejmu jest obowiązany natychmiast opuścić salę posiedzeń. Jeżeli poseł nie opuści sali posiedzeń, Marszałek Sejmu zarządza przerwę w obradach.
6. Od decyzji Marszałka Sejmu poseł może odwołać się do Prezydium Sejmu, które niezwłocznie rozstrzyga sprawę. Do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy poseł nie bierze udziału w posiedzeniu.
7. Decyzja Prezydium Sejmu jest ostateczna.
Art. 177
Miejsca wspólnej pracy posłów są strefami bezdymnymi.
Rozdział 2
OBRADY SEJMU
Art. 178
Obradami Sejmu kieruje Marszałek lub w jego zastępstwie wicemarszałek, przy pomocy sekretarzy Sejmu.
Art. 179
1. Marszałek Sejmu udziela głosu w sprawach objętych porządkiem dziennym posiedzenia.
2. Posłowie, którzy zamierzają wziąć udział w dyskusji nad określonym punktem porządku dziennego, zapisują się do głosu u sekretarza Sejmu prowadzącego listę mówców.
3. Marszałek Sejmu udziela głosu posłom według kolejności zapisu. Prezydium Sejmu może, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, ustalić inną kolejność mówców.
Art. 180
1. Przemówienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty, z wyjątkiem wystąpień klubowych, które nie mogą przekraczać 5 minut. Marszałek Sejmu, po porozumieniu z Konwentem Seniorów, może ustalić inny czas przemówień i przedstawić do zatwierdzenia Sejmowi.
2. W debacie nad daną sprawą poseł może zabierać głos tylko dwa razy. Powtórne przemówienie posła w tej samej sprawie nie może trwać dłużej niż minutę.
3. O przedłużeniu czasu przemówienia lub o udzieleniu posłowi głosu dodatkowo decyduje Marszałek.
Art. 181
1. Prezydium Sejmu po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów przedstawia Sejmowi propozycję przeprowadzenia debaty w ramach limitów czasowych przysługujących klubom i kołom poselskim.
2. W razie ustalenia przez Sejm prowadzenia dyskusji w sposób określony w ust. 1:
1. poseł, który nie wziął w niej udziału, ma prawo złożyć, w trakcie trwania dyskusji, sekretarzowi Sejmu prowadzącemu listę mówców podpisany przez siebie tekst wystąpienia dotyczący danego punktu porządku dziennego; wnioski i poprawki zawarte w tym wystąpieniu traktuje się jak wypowiedziane w dyskusji,
2. niedopuszczalne jest zgłaszanie wniosków formalnych, o których mowa w art. 184 ust. 3 pkt 1 - w zakresie dotyczącym zamknięcia posiedzenia, pkt 3, pkt 4 - w zakresie dotyczącym zamknięcia dyskusji, pkt 7, pkt 8 oraz pkt 10.
3. Debata, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona w formie oświadczeń w imieniu klubów i kół. W takim przypadku klub lub koło decyduje czy w jego imieniu w ramach przysługującego mu limitu czasowego wystąpi jeden czy też więcej posłów.
4. Czas przeznaczony na przemówienia posła niezrzeszonego nie może trwać łącznie dłużej niż sześć minut podczas jednego posiedzenia Sejmu.
Art. 182
Marszałek Sejmu może dopuścić w trakcie rozpatrywania punktu porządku dziennego do zadawania pytań; przepis ten nie ma zastosowania do innych pytań przewidzianych przepisami Regulaminu Sejmu.
Art. 183
Marszałek Sejmu może określić jednakowy dla wszystkich posłów limit czasowy przysługujący posłowi na zadanie pytań.
Art. 184
1. Marszałek Sejmu udziela głosu poza porządkiem dziennym posiedzenia lub w związku z dyskusją jedynie dla zgłoszenia wniosku formalnego lub sprostowania błędnie zrozumianego lub nieściśle przytoczonego stwierdzenia mówcy, z zastrzeżeniem ust. 7.
2. Wnioski formalne mogą dotyczyć wyłącznie spraw będących przedmiotem porządku dziennego i przebiegu posiedzenia.
3. Do wniosków formalnych zalicza się wnioski o:
1. przerwanie, odroczenie lub zamknięcie posiedzenia,
2. uchwalenie tajności posiedzenia,
3. zamknięcie listy mówców,
4. zamknięcie dyskusji,
5. przejście do porządku dziennego,
6. odesłanie do komisji,
7. głosowanie bez dyskusji,
8. zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji,
9. zmianę w sposobie przeprowadzenia głosowania,
10. ograniczenie czasu przemówień,
11. stwierdzenie quorum,
12. przeliczenie głosów.
4. Marszałek Sejmu rozstrzyga o wniosku formalnym po wysłuchaniu wnioskodawcy i ewentualnie jednego przeciwnika wniosku.
5. Wystąpienia poza porządkiem dziennym nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty.
Art. 185
1. Marszałek Sejmu może udzielić głosu posłowi poza porządkiem obrad dla wygłoszenia oświadczenia poselskiego. Przedmiotem oświadczenia poselskiego nie może być sprawa, której merytoryczna treść jest interpelacją lub zapytaniem poselskim. Oświadczenie poselskie może być wygłaszane jedynie na zakończenie każdego dnia obrad.
2. Oświadczenia poselskie nie mogą trwać dłużej niż 5 minut.
3. Nad oświadczeniem poselskim nie przeprowadza się dyskusji.
Art. 186
1. Marszałek Sejmu udziela głosu Prezydentowi na jego życzenie poza porządkiem dziennym w celu wygłoszenia orędzia. Nad orędziem nie przeprowadza się dyskusji.
2. Marszałek Sejmu udziela głosu członkom Rady Ministrów, Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli, Szefowi Kancelarii Prezydenta oraz sekretarzowi stanu w Kancelarii Prezydenta zastępującego Szefa Kancelarii Prezydenta na danym posiedzeniu, poza kolejnością mówców zapisanych do głosu, ilekroć tego zażądają.
3. Marszałek Sejmu udziela głosu Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego - Przewodniczącemu Trybunału Stanu, Prezesowi Trybunału Konstytucyjnego, Rzecznikowi Praw Obywatelskich, Prezesowi Naczelnego Sądu Administracyjnego, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Wyborczej, Przewodniczącemu Krajowej Rady Sądownictwa, Przewodniczącemu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych oraz Prezesowi Narodowego Banku Polskiego - w sprawach objętych zakresem ich ustawowej działalności - poza kolejnością mówców zapisanych do głosu.
Art. 187 2)
Z zastrzeżeniem wynikającym z art. 186, po wyczerpaniu listy mówców zapisanych do głosu mogą przemawiać jedynie sprawozdawca i wnioskodawca, a następnie Marszałek Sejmu zamyka dyskusję.
Art. 187 3)
Z zastrzeżeniem wynikającym z art. 186, po wyczerpaniu listy mówców zapisanych do głosu mogą przemawiać jedynie wnioskodawca, przedstawiciel Komisji Ustawodawczej, o którym mowa w art. 85, oraz sprawozdawca, a następnie Marszałek Sejmu zamyka dyskusję.
Rozdział 3
GŁOSOWANIE
Art. 188
1. Po zamknięciu dyskusji Marszałek Sejmu oznajmia, że Sejm przystępuje do głosowania. Od tej chwili można zabierać głos tylko dla zgłoszenia lub uzasadnienia wniosku formalnego o sposobie lub porządku głosowania i to jedynie przed wezwaniem posłów przez Marszałka do głosowania.
2. Głosowanie jest jawne i odbywa się przez:
1. podniesienie ręki
2. użycie kart do głosowania podpisanych imieniem i nazwiskiem posła (głosowanie imienne).
3. O przeprowadzeniu głosowania imiennego decyduje Sejm większością głosów na wniosek Marszałka Sejmu lub na pisemny wniosek poparty przez co najmniej 30 posłów. Głosowanie imienne odbywa się przy wykorzystaniu przygotowanej w tym celu urny; posłowie kolejno, w porządku alfabetycznym, wyczytywani przez sekretarza Sejmu, wrzucają swoje kartki do urny. Otwarcia urny oraz obliczenia głosów dokonuje pięciu, wyznaczonych przez Marszałka Sejmu, sekretarzy Sejmu.
4. Wyniki głosowania ogłasza Marszałek Sejmu. Wyniki głosowania imiennego Marszałek ogłasza na podstawie protokołu przedstawionego przez sekretarzy Sejmu dokonujących obliczenia głosów. Wyniki głosowania są ostateczne i nie mogą być przedmiotem dyskusji, z zastrzeżeniem art. 189.
Art. 190
Sejm uchwala ustawy większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, chyba że Konstytucja stanowi inaczej. W tym samym trybie Sejm podejmuje uchwały i inne rozstrzygnięcia, jeżeli przepisy Konstytucji, ustaw albo Regulaminu Sejmu nie stanowią inaczej.
Dział IV
KANCELARIA SEJMU
Art. 199
1. Kancelaria Sejmu wykonuje zadania organizacyjno-techniczne i doradcze związane z działalnością Sejmu i jego organów.
2. Kancelaria Sejmu stwarza posłom warunki do wykonywania mandatu poselskiego, a w szczególności przekazuje druki sejmowe oraz inne opracowania i materiały związane z pracami Sejmu, w tym teksty ujednolicone projektów ustaw; umożliwia korzystanie z opracowań fachowych, literatury i ekspertyz; stwarza posłom warunki uczestniczenia w pracach Sejmu i jego organów, a także zapewnia techniczno-organizacyjne i finansowe warunki działalności biur poselskich lub innych jednostek organizacyjnych do obsługi terenowej działalności posłów.

Art. 200
1. Kancelarią Sejmu kieruje Szef Kancelarii Sejmu przy pomocy nie więcej niż dwóch zastępców.
2. Szefa Kancelarii Sejmu powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu.
3. Zastępców Szefa Kancelarii Sejmu powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu.
Art. 201
1. Szef Kancelarii Sejmu jest zwierzchnikiem służbowym wszystkich pracowników Kancelarii Sejmu i ponosi odpowiedzialność za ich działania.

Załącznik nr 2 – Przepisy dodatkowe.

Rozdział I: Posłowie

1. Posłem jest każdy uczeń drugiej i trzeciej klasy gimnazjum, z wyłączeniem części Organizatorów i innych wskazanych przez nie osób, potrzebnych jako pracownicy Kancelarii Sejmu przygotowujący posiedzenie.
2. Liczbę posłów ustala się na 130.
3. Każdy poseł przynależy do klubu parlamentarnego. Przydziału do klubów dokonują Organizatorzy w drodze losowania. Organizatorzy nie są w stanie zapewnić każdemu Posłowi odpowiadającego mu klubu.

Rodział II: Kluby parlamentarne

1. W Sejmie istnieją cztery kluby parlamentarne.
1. Klub Parlamentarny Lewica i Demokraci posiada 15 mandatów.
2. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość posiada 49 mandatów.
3. Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska posiada 58 mandatów.
4. Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe posiada 8 mandatów.

2. Każdy klub posiada swojego przewodniczącego wybieranego przez Organizatorów, a podczas posiedzenia przez Marszałka Sejmu spośród posłów danego klubu.
3. Przewodniczący klubu parlamentarnego dba o dyscyplinę w klubie, wyznacza osoby do uczestniczenia w komisjach a także do zabrania głosu na Sali plenarnej w odpowiednich punktach porządku dziennego.
4. Klub parlamentarny spotyka się podczas posiedzenia przynajmniej raz.

Rozdział III: Sejm

1. Organami Sejmu są:
 Marszałek Sejmu,
 Prezydium Sejmu,
 Konwent Seniorów,
 komisje sejmowe.
2. Marszałek Sejmu prowadzi posiedzenie Sejmu, czyli wykonuje porządek dzienny. W tym zakresie mogą go zastępować wicemarszałkowie powoływani przez Marszałka.
3. Prezydium Sejmu to organ kolegialny złożony z Marszałka Sejmu, wicemarszałków, Szefa Kancelarii Sejmu oraz organizatorów. Prezydium Sejmu zwoływane jest przez Marszałka Sejmu.
4. Konwent Seniorów to organ kolegialny złożony z Marszałka Sejmu, wicemarszałków i przewodniczących Klubów Parlamentarnych. Konwent Seniorów jest zwoływany przez Marszałka Sejmu.
5. Powołuje się następujące komisje sejmowe:
1. do Spraw Służb Specjalnych,
2. Finansów Publicznych,
3. Nadzwyczajna Komisja Sejmowa ds. Organizacji Euro 2012
4. Obrony Narodowej,
5. Spraw Zagranicznych,

Przewodniczący Klubów Parlamentarnych składają na ręce Marszałka imienne listy posłów zainteresowanych pracą w komisji.

Każda z komisji ma swojego przewodniczącego. Przewodniczący komisji są wybierani przez Marszałka Sejmu przed rozpoczęciem posiedzenia. Przewodniczący komisji zostaną zapoznani z przedmiotowym zakresem działania komisji niezwłocznie po wyborze. Przewodniczący komisji, po otrzymaniu nazwisk posłów zasiadających w komisji są zobowiązani zaznajomić posłów z przedmiotem działania komisji.

1. Do prawidłowego działania Sejmu powołuje się Kancelarię Sejmu. Szef Kancelarii Sejmu jest powoływany przez Marszałka Sejmu. Zastępca Szefa Kancelarii Sejmu jest powoływany przez Marszałka Sejmu.
2. Kancelaria Sejmu zabezpiecza posiedzenia plenarne i prace komisji od strony technicznej tzn. dostarcza odpowiednie druki, przeprowadza obliczenia głosów podczas głosować oraz inne prace zlecone przez Szefa Kancelarii bądź Marszalka Sejmu.

We wszystkich sprawach nie uwzględnionych w tym Wyciągu z Regulaminu, należy zdać się na postanowienia Regulaminu „dużego” Sejmu, dostępnego na stronie [link widoczny dla zalogowanych]

Interpretacji przepisów Regulaminu dokonuje Prezydium Sejmu przy wsparciu Kancelarii Sejmu.